Ghi chú Demosthenes

Niên biểu cuộc đời Demosthenes (384 tr.CN–322 tr.CN)
  1. Theo Edward Cohen, giáo sư cổ điển tại Đại học Pennsylvania, Kleoboule là con gái của một phụ nữ Scythia và một người đàn ông Athena, Gylon, mặc dù các học giả khác lại nhấn mạnh sự thuần khiết dòng máu của Demosthenes.[8] Có một sự nhất trí giữa các học giả rằng Kleoboule là một người Crimea và không phải công dân Athena[9]. Gylon bị trục xuất vào cuối Chiến tranh Peloponnesus vì bị quy tội phản bội Nymphaeum ở Crimaea[10]. Theo Aeschines, Gylon nhận một món quà từ lãnh đạo của Bosphorus là một khu vườn ở thuộc địa Kepoi nơi hiện nay thuộc Nga (cách Phanagoria 3km)[5]. Tuy nhiên, độ chính xác của những cáo buộc này bị tranh cãi, bởi hơn 70 năm cách nhau giữa tội phản bội có thể của Gylon và diễn văn của Aeschines, và nhà diễn thuyết này do đó có thể tự tin nói trước khán giả không có hiểu biết trực tiếp về các sự kiện ở Nymphaeum[11]
  2. Theo Tsatsos, vụ kiện chống lại các giám hộ kéo dài tới lúc Demosthenes 24 tuổi[17]. Nietzsche giảm thời gian tranh cãi pháp lý này xuống còn năm năm [18].
  3. Theo bộ bách khoa toàn thư ở thế kỉ 10 Suda, Demosthenes nghiên cứu với Eubulides và Plato[33]. Cicero và Quintilian lập luận rằng Demosthenes là học trò của Plato[34]. Tsatsos và nhà ngữ học Henri Weil tin rằng không có căn cứ nào cho thấy rằng Demosthenes từng là học trò Plato hay Isocrates[35]. Còn về mức độ liên hệ với Isaios, theo Jebb "trường học của Isaios không được đề cập ở bất kì nơi nào khác, và cũng không có tên học trò nào khác được ghi chép lại[36]". Peck tin rằng Demosthenes tiếp tục theo học Isaios trong khoảng 4 năm sau khi đã trưởng thành[6].
  4. "Batalus" hay "Batalos" nghĩa là "kẻ nói lắp" trong tiếng Hy Lạp cổ nhưng cũng là tên gọi một người chơi sáo (Antiphanes từng viết một vở kịch nhạo bang ông này) vào một người viết ca khúc[46]. Từ "batalos" cũng được người Athena dùng để chỉ hậu môn[47]. Thực tế từ này được nhắc đến trong sai sót diễn văn của ông là "Battalos", chỉ ai đó mắc khuyết tật phát âm, nhưng nó bị xuyên tạc thô tục bởi những kẻ thù của Demosthenes và đến thời Plutarchus ý nghĩa ban đầu của nó đã không còn lưu hành[48]. Một biệt danh khác của Demosthenes là "Argas." Theo Plutarchus, tên này được đối thủ gán cho sự dữ dằn vàc cách cư xử hằn học hoặc cách phát biểu khó chấp nhận của ông. "Argas" là từ thơ ca cho một loài rắn, nhưng cũng là tên một nhà thơ[49].
  5. Cả Tsatsos và Weil khẳng định rằng không bao giờ bỏ nghề viết luận văn nhưng, sau khi diễn thuyết những bài hùng biện đầu tiên, ông muốn được xem như một chính khách. Theo James J. Murphy, giáo sư danh dự về tu từ và giao tiếp ở Đại học California, Davis, sự nghiệp suốt đời viết luận văn tiếp tục cả trong giao đoạn đấu tranh chính trị căng thẳng nhất chống Philippos[55].
  6. Trong Olynthiac thứ ba và trong Philippic thứ ba, Demosthenes mô tả Philippos như một "tên mọi rợ", một trong nhiều thuật ngữ lăng nhục khác nhau mà nhà hùng biện dùng cho vị vua Macedonia[89]. Theo Konstantinos Tsatsos và Douglas M. MacDowell, Demosthenes chỉ xem là người Hy Lạp những bộ tộc đã đạt tới trình độ văn hóa của miền nam Hy Lạp và ông không xem xét vấn đề chủng tộc[90]. Sự khinh bỉ của ông đối với Philippos lên đến đỉnh cao trong "Philippic thứ ba"[91]
  7. Aeschines khẳng định rằng Demosthenes đã nhận đút lót để ngừng vụ kiện chống Meidias để đổi lại món tiền 30 mina (tức 3 vạn drachma). Plutarchus lập luận rằng Demosthenes nhận khoản tiền vì sợ thế lực của Meidias[97]. Philipp August Böckh cũng chấp nhận khẳng định của Aeschines về một vụ giải quyết ngoài tòa án, và kết luận diễn văn chưa bao giờ được phát biểu. Lập trường của Böckh ngay sau đó được Arnold Schaefer và Blass xác nhận. Weil tán thành rằng Demosthenes chưa bao giờ đọc Chống Meidias, nhưng tin rằng ông rút bỏ cáo buộc vì các lý do chính trị. Năm 1956, Hartmut Erbse thách thức phần nào kết luận của Böckh, khi ông cho rằng Chống Meidias là một diễn văn đã hoàn thành có thể đã được đọc trước tòa, nhưng Erbse về sau về phía George Grote, với việc chấp nhận rằng, sau khi Demosthenes đảm bảo một phán quyết có lợi cho mình, ông đã có sự dàn xếp nào đó với Meidias. Kenneth Dover cũng đồng tình với Aeschines, và lập luận rằng, dù diễn văn chưa bao giờ được đọc trước tòa, Demosthenes đã lưu hành đòn tấn công vào Meidias. Lập luận của Dover bị phản bác bời Edward M. Harris, người kết luận rằng, mặc dù chúng ta không thể chắc về kết quả của vụ kiện, diễn văn đã được đọc trước tòa, và câu chuyện của Aeschines là một lời nói dối[98].
  8. Theo Plutarchus, Demosthenes bỏ hàng ngũ và "không làm gì vinh dự, thể hiện không xứng hợp với những diễn văn của mình"[125].
  9. Aeschines chê trách Demosthenes đã im lặng khi 70 talent vàng của vua Ba Tư mà ông đã chiếm đoạt và biển thủ. Aeschines và Dinarchus cũng khẳng định rằng khi người Arcadia cung cấp 10 talent, Demosthenes đã từ chối cung cấp cho người Thebes, những người thực hiện đàm phán, và do đó người Arcadia quay sang phía Macedonia[134].
  10. Niên đại chính xác việc Harpalos đặt chân tới Athena cũng như các sự kiện liên quan vẫn còn gây tranh cãi giữa các học giả hiện đại[139].
  11. Theo Pausanias, chính Demosthenes và những người khác đã tuyên bố rằng nhà hùng biện đã không đụng chạm tới khoản tiền mà Harpalos mang từ châu Á. Ông cũng tường thuật câu chuyện sau: Ít lâu sau khi Harpalos trốn khỏi Athena, ông ta bị giết bởi những người hầu đi them ông, mặc dù một vài người nói ông bị ám sát. Người nắm tiền của ông trốn tới Rhodes, và bị bắt bởi một viên chức Macedonia, Philoxenos. Philoxenos tiến hành thẩm vấn tên nô lệ đó, và có những thông tin để ngụy tạo một vụ đút lót. Ông gửi người tới Athena, đưa ra một danh sách những người nhận hối lộ từ Harpalos. "Demosthenes, tuy vậy, chưa bao giờ đề cập đến, mặc dù Alexandros ghét ông sâu sắc, và có một bất hòa cá nhân với ông"[143]. Mặt khác, Plutarchus tin rằng Harpalos gửi Demosthenes một chiếc cúp với 20 talent và "Demosthenes đã không thể cưỡng lại sự quyến rũ, nhận món quà,... ông đã đầu hàng Harpalos"[144]. Tsatsos bảo vệ sự vô tội của Demosthenes, nhưng Irkos Apostolidis nhấn mạnh đặc điểm có vấn đề của các nguồn tư liệu gốc về vấn đề này — Hypereides và Dinarchos vừa địch thủ vừa là người buộc tội Demosthenes — và khẳng định rằng, dù thư mục phong phú về vụ Harpalos, giới học giả hiện đại vẫn chưa có thể đạt tới một kết luận chắc chắn liệu Demosthenes có nhận đút lót hay không[145].
  12. Blass nghi ngờ tác giả của các diễn văn sau: Philippic thứ tư, Văn tế tử sĩ, Tiểu luận khiêm dâm,Chống Stephanos 2 và Chống Evergos và Mnesiboulos[188], trong Schaefer chỉ thừa nhận là thực 29 bài hùng biện[189]. Trong số các diễn văn chính trị thuộc di cảo Demosthenes, J.H. Vince xếp ra năm bài là giả: Về Halonnesos,Phillipic thứ tư, Trả lời thư của Philipos,Về tổ chức và Về Hiệp ước với Alexandros.[190]
  13. Trong cuộc tranh luận này công trình của Jonathan A. Goldstein, giáo sư về sử học và cổ điển ở Đại học Iowa, được xem là có thẩm quyền hơn cả[196]. Goldstein xem các bức thư Demosthenes này là các bức thư biện hộ đã được Demosthenes thực sự gửi tới Đại hội nhân dân Athena[197].

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Demosthenes //nla.gov.au/anbd.aut-an35034822 http://books.google.bg/books?id=wh1FAQAAIAAJ&print... http://www.britannica.com/eb/article-261110/ancien... http://www.britannica.com/eb/article-9029911 http://books.google.com/?id=2JB_rQpAv80C&pg=PA45&l... http://books.google.com/books?id=qi0iL6r7v2IC&pg=P... http://books.google.com/books?vid=0YXNyWaatTFQXnof... http://www.merriam-webster.com/dictionary/philippi... http://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl3/wl320.htm http://www.sacred-texts.com/cla/luc/wl4/wl429.htm